3 biến chứng GAN NHIỄM MỠ nguy hiểm nhưng nhiều người chủ quan!

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan. Ở giai đoạn đầu, bệnh này chưa có dấu hiệu rõ ràng nên nhiều người không biết và không điều trị dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Biến chứng gan nhiễm mỡ có thể gây viêm gan, xơ gan, ung thư gan và cuối cùng là dẫn tới tử vong nhanh chóng.

Gan nhiễm mỡ là gì?

Nhiều người thắc mắc gan nhiễm mỡ là gì. Hãy tìm hiểu ngay bệnh này dưới đây.

Gan là cơ quan lớn thứ hai trong cơ thể. Chức năng của nó là xử lý mọi thứ chúng ta ăn hoặc uống và lọc bất kỳ chất độc hại nào từ máu. Quá trình này bị gián đoạn nếu có quá nhiều chất béo trong gan, gọi là gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ hoặc nhiễm mỡ gan là một thuật ngữ mô tả sự tích tụ chất béo trong gan, xảy ra khi chất béo chiếm hơn 5% - 10% trọng lượng gan so với bình thường là chiếm 3% - 5%. Gan nhiễm mỡ có nhiều cấp độ khác nhau. Mỗi mức độ sẽ có triệu chứng và tác hại khác nhau.

Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 10% - 20% người Mỹ (đã loại trừ nguyên nhân do xơ gan hoặc viêm gan). Hầu hết các trường hợp gan nhiễm mỡ được phát hiện ở những người trong độ tuổi từ 40 đến 60 tuổi.

Triệu chứng gan nhiễm mỡ là gì?

Ban đầu, triệu chứng gan nhiễm mỡ thường mơ hồ, không rõ ràng. Bạn có thể cảm thấy hơi mệt mỏi, chướng bụng và các dấu hiệu này dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Gan nhiễm mỡ có thể được phát hiện khi khám sức khỏe.

Chất béo dư thừa trong gan có thể gây viêm. Nếu gan bị viêm, bạn có thể có các triệu chứng viêm gan như:

- Chán ăn

- Giảm cân

- Đau bụng

- Thể chất yếu

- Mệt mỏi

- Nhầm lẫn, mất tập trung

Nếu gan nhiễm mỡ tiến triển thành xơ gan và suy gan, các triệu chứng có thể bao gồm:

- Bụng to, đầy dịch

- Vàng da và vàng mắt

- Nhầm lẫn, mất tập trung

- Chảy máu dễ dàng hơn

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ là gì?

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ phổ biến là nghiện rượu và uống nhiều rượu. Trong nhiều trường hợp sẽ không tìm ra nguyên nhân thực sự gây nên gan nhiễm mỡ ở những người không uống nhiều rượu.

Gan nhiễm mỡ phát triển khi cơ thể tạo ra quá nhiều chất béo hoặc không thể chuyển hóa chất béo đủ nhanh. Các chất béo dư thừa được lưu trữ trong các tế bào gan và tạo thành bệnh gan nhiễm mỡ. Một chế độ ăn nhiều chất béo, nhiều đường có thể không trực tiếp dẫn đến nhưng lại làm tăng nguy cơ bị gan nhiễm mỡ.

Bên cạnh chứng nghiện rượu, các nguyên nhân phổ biến khác của gan nhiễm mỡ bao gồm:

- Béo phì

- Máu nhiễm mỡ

- Bệnh tiểu đường

- Do di truyền

- Giảm cân đột ngột

- Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống viêm,..

3 biến chứng gan nhiễm mỡ nguy hiểm

Gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu gần như không gây ảnh hưởng nhiều đến các cơ quan trong cơ thể. Tuy vậy, nếu không được khắc phục sớm, biến chứng gan nhiễm mỡ vô cùng nghiêm trọng, có thể phá hủy các tế bào gan, dẫn đến viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan, tăng nguy cơ tử vong.

1. Viêm gan nhiễm mỡ

Viêm gan nhiễm mỡ là một trong những hậu quả cần được cảnh bảo sớm của gan nhiễm mỡ. Khi các tế bào gan bị mỡ bao phủ ngày càng nhiều, các chức năng của gan sẽ bị giảm, trong đó có vai trò chống độc của gan. Khi vai trò này bị suy giảm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các độc tố, virus, vi khuẩn, kí sinh trùng từ ruột và bên ngoài (không khí ô nhiễm, thực phẩm bẩn) xâm nhập và hủy hoại gan.

Gan chịu tác động cùng lúc bởi hai yếu tố nguy hại, khiến các tế bào Kupffer (một loại đại thực bào nằm ở xoang gan, chuyên ăn các virus, vi khuẩn, kí sinh trùng, hồng cầu già chết,… tạo phản ứng miễn dịch) bị kích hoạt quá mức để phản ứng với tình trạng này, từ đó phóng thích ra chất interleukin, làm tổn thương các tế bào gan, kích ứng các tế bào viêm gây bệnh viêm gan. Viêm gan nhiễm mỡ khiến gan nhanh chóng suy kiệt, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, làm tăng tỷ lệ tử vong. Do đó, bệnh gan nhiễm mỡ rất cần được tầm soát sớm để ngăn ngừa diễn tiến nguy hại này.

2. Xơ gan

Xơ gan có thể gây tử vong cho người mắc với tỷ lệ có thể lên đến 85% trong vòng 5 năm. Gan nhiễm mỡ có thể chuyển sang xơ gan nếu tỷ lệ mỡ trong gan quá cao (vượt quá 30% trọng lượng gan). Nếu bệnh không được kiểm soát mà vẫn tiếp tục dùng bia, rượu và không giảm cân để tránh tình trạng béo phì, ăn quá nhiều chất béo, ngọt, mặn thì tốc độ tàn phá lá gan càng trở nên khủng khiếp.

Dưới góc nhìn của khoa học, biến chứng xơ gan do gan nhiễm mỡ ghi nhận có sự hoạt động quá mức ở các tế bào Kupffer, khiến tăng sản sinh TGF-β, làm kích hoạt tế bào Stellate tạo ra những sợi xơ. Khi các chất xơ tạo ra ngày càng nhiều, sẽ gây tổn thương, hoại tử các tế bào gan, biến đổi hoàn toàn cấu trúc của gan, hình thành các mô sẹo, nốt bất thường, khiến cho gan chai cứng, không còn khả năng phục hồi dẫn đến bệnh lý xơ gan. Khi gan bị xơ, có thể gây xuất huyết tiêu hóa, phù chân, chướng bụng, hôn mê gan,... xuất hiện thường xuyên và tỷ lệ tử vong có thể lên đến 85% trong vòng 5 năm nếu không được điều trị tích cực và đúng cách.

3. Ung thư gan

Khi bị ung thư gan, người mắc cầm chắc cái chết. Thời gian sống trung bình của người bệnh ung thư gan khoảng 6 tháng.

Hình ảnh ung thư gan

Tác hại lớn nhất của bệnh gan nhiễm mỡ là ung thư gan. Hầu hết nguyên nhân là do người mắc không coi trọng bệnh tình của mình, dẫn đến gan nhiễm mỡ từ nhẹ chuyển thành vừa đến nặng và mạn tính. Nếu như triệu chứng viêm gan xuất hiện, tế bào gan bị hoại tử, men gan sẽ giải phóng ra từ tế bào gan, men gan tăng cao, nếu như lúc này tăng cường kiểm soát thì có 52-79% người mắc ổn định hoặc chuyển ngược thành xơ hóa gan, 26-37% người phát triển thành gan xơ hóa có tính tiến triển, 9-20% tiến triển thành xơ gan tính tiềm ẩn.

Theo tiến trình phát triển mãn tính của bệnh, gan bị xơ nếu không được kiểm soát tốt, tế bào Kupffer vẫn tiếp tục bị kích hoạt quá mức sẽ phóng tiết ra nhiều chất gây viêm. Đây là những chất làm tăng tình trạng chết tự nhiên của tế bào gan. Tế bào gan chết hàng loạt dễ dẫn đến nguy cơ đột biến tự phát, là nguyên nhân của ung thư gan.

Tuổi thọ của người bị ung thư gan phụ thuộc vào nhiều yếu tố (thể lực, mức độ bệnh, phương pháp điều trị…). Nếu bệnh được phát hiện sớm, kích thước các khối u trong gan còn nhỏ, bệnh được khống chế kịp thời, thời gian sống có thể kéo dài thêm khoảng 5 năm. Ngược lại, nếu chẩn đoán muộn, ung thư gan đã bước vào giai đoạn cuối, xuất hiện các triệu chứng vàng da, vàng mắt, trướng bụng, khối u gan to xâm lấn các phân thùy,… chỉ có thể điều trị giảm đau để kéo dài sự sống thêm 3-6 tháng.

Bệnh gan nhiễm mỡ âm thầm tiến triển, có thể gây nhiều tác hại nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, người mắc hoàn toàn có thể đảo ngược được tình hình, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm trên bằng việc duy trì chế độ ăn uống hợp lý, tránh xa bia, rượu, thuốc lá, luyện tập thể dục thể thao.

Chuyên gia khuyến cáo, khi mắc gan nhiễm mỡ, bạn nhất định phải coi trọng bệnh tình của mình và điều trị đúng hướng. Đồng thời cũng nên hình thành thói quen sinh hoạt tốt, có quy luật, vận động với lượng phù hợp để hỗ trợ cho việc hồi phục.

Các giải pháp điều trị gan nhiễm mỡ là gì?

Điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả bằng cách triệt tiêu các nguyên nhân gây bệnh. Bệnh do nguyên nhân nào thì phải loại bỏ nguyên nhân đó. Một số biện pháp điều trị và cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ như sau:

- Tuyệt đối không sử dụng rượu: Rượu là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ do cồn. Chính vì thế, bạn cần tuyệt đối tránh sử dụng rượu. Ngoài ra, rượu thường làm giảm hiệu quả điều trị bệnh của các thuốc, nên hãy kiêng rượu tuyệt đối.

- Giảm cân: Nguy cơ bị bệnh gan nhiễm mỡ ở người thừa cân, béo phì cao gấp nhiều lần người có trọng lượng bình thường. Do đó, hãy giảm cân khoa học, tránh các cách giảm cân cấp tốc bởi nó khiến bệnh gan nhiễm mỡ càng trầm trọng hơn.

- Sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn, không dùng quá liều, tự ý dùng thuốc bởi nó sẽ làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn. Thông thường, người mắc bệnh gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu chưa được chỉ định dùng thuốc mà chỉ thăm khám theo dõi định kỳ.

- Cải thiện các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh đó là tình trạng máu nhiễm mỡ, bao gồm cholesterol và chất béo trung tính (tryglyceride) cao. Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ. Điều trị sớm máu nhiễm mỡ sẽ cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ rất hiệu quả.