Định lượng cholesterol toàn phần máu là gì và gồm những thành phần nào là những thắc mắc không phải ai cũng trả lời được. Cholesterol có vai trò rất quan trọng với cơ thể như cấu thành nên các hormone, cung cấp năng lượng cho cơ thể nhưng nếu cholesterol quá cao, nó có thể gây hại đến sức khỏe của bạn. Vậy, tính cholesterol toàn phần như thế nào? Mức độ an toàn của chỉ số này ra sao? Mời bạn đọc tham khảo thông tin trong bài viết sau.

Định lượng cholesterol toàn phần máu gồm những gì?

Định lượng cholesterol toàn phần máu là một trong những chỉ số để đánh giá tình trạng rối loạn lipid máu. Tổng lượng cholesterol trong máu là thước đo các thành phần: Cholesterol LDL (lipoprotein mật độ thấp), HDL (lipoprotein mật độ cao ) và VLDL (lipoprotein mật độ rất thấp, là thành phần mang triglyceride của lipid).

HDL-cholesterol

Cholesterol HDL (lipoprotein mật độ cao) còn được gọi là cholesterol "tốt". HDL bảo vệ cơ thể, chống lại bệnh tim bằng cách đào thải cholesterol xấu ra khỏi máu và giữ cho nó không tích tụ trong các động mạch của bạn. Chỉ số cholesterol HDL của bạn là:

- Thấp (và được coi là yếu tố rủi ro) nếu < 40 mg/dL.

- Tốt (có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim) nếu > 60 mg/dL.

LDL-cholesterol

Cholesterol LDL (lipoprotein mật độ thấp) còn được gọi là cholesterol "xấu". LDL có thể tích tụ trên thành động mạch và tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Nếu bạn không mắc bệnh tim hoặc bệnh mạch máu và không có nguy cơ cao mắc bệnh tim, các mức chỉ số LDL-cholesterol cụ thể:

- Tối ưu nếu nó < 100 mg/dL.

- Mức ranh giới gần tối ưu từ 100 – 129 mg/dL.

- Đường biên giới cao nếu từ 130 – 159 mg/dL.

- Cao nếu từ 160 – 189 mg/dL.

- Rất cao nếu ≥ 190 mg/dL.                   

Mục tiêu điều trị cho những người mắc bệnh tim hoặc bệnh mạch máu là đạt LDL < 70 mg/dL. Mục tiêu điều trị cho những người có nguy cơ cao (những người mắc bệnh tiểu đường hoặc nhiều yếu tố nguy cơ gây bệnh tim) là đạt LDL ≤ 100 mg/dL.

Triglyceride (chất béo trung tính)

Triglyceride là dạng hóa học, trong đó phần lớn chất béo tồn tại trong thực phẩm và cơ thể. Triglyceride chủ yếu được mang trong VLDL và chylomicrons. VLDL đến từ gan và cũng có cholesterol. Chylomicrons đến từ chất béo nhờ chế độ ăn uống.

Cùng với cholesterol, triglyceride tạo thành lipid huyết tương. Triglyceride dư thừa trong huyết tương có liên quan đến sự xuất hiện của bệnh động mạch vành ở một số người. Giống như cholesterol, tăng mức chất béo trung tính có thể được phát hiện bằng xét nghiệm máu. Những xét nghiệm này được tiến hành khi bạn đã ăn hoặc uống rượu ít nhất 12 tiếng. Chỉ số triglyceride của bạn là:

- Bình thường nếu < 150 mg/dL.

- Đường biên giới cao nếu từ 150 – 199 mg/dL.

- Cao nếu từ 200 – 499 mg/dL.

- Rất cao nếu ≥ 500 mg/dL.

Điều gì ảnh hưởng đến mức cholesterol?

Một loạt các yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức cholesterol của bạn. Chúng bao gồm:

- Chế độ ăn uống: Chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol trong thực phẩm bạn ăn có thể làm tăng mức cholesterol. Hãy cố gắng giảm lượng chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol trong chế độ ăn uống. Điều này sẽ giúp giảm mức cholesterol trong máu của bạn.

- Cân nặng: Ngoài việc là một yếu tố nguy cơ của bệnh tim, thừa cân cũng có thể làm tăng triglyceride của bạn. Giảm cân có thể giúp giảm mức chất béo trung tính và tăng HDL.

- Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm mức cholesterol toàn phần. Tập thể dục có tác dụng tốt trong việc giảm triglyceride và tăng HDL. Bạn nên cố gắng hoạt động thể chất 30 phút trong hầu hết các ngày.

- Tuổi tác và giới tính: Khi chúng ta già đi, mức cholesterol tăng lên. Trước khi mãn kinh, phụ nữ thường có mức cholesterol toàn phần thấp hơn nam giới cùng tuổi. Tuy nhiên, sau khi mãn kinh, mức LDL của phụ nữ có xu hướng tăng lên và HDL giảm xuống.

- Di truyền: Gen của bạn một phần xác định lượng cholesterol cơ thể bạn tạo ra. Nếu trong gia đình có tiền sử người thân bị cholesterol máu cao thì bạn cũng tiềm ẩn nguy cơ mắc phải tình trạng này.

Lời khuyên giúp kiểm soát tốt mức cholesterol

Khuyến cáo tốt nhất cho trẻ em và thanh thiếu niên để kiểm soát mức cholesterol là áp dụng lối sống năng động, lành mạnh. Điều này bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục nhiều. Trẻ em ít vận động, thừa cân, ăn nhiều thực phẩm chế biến có thể bị cholesterol cao. Trẻ em có tiền sử gia đình bị cholesterol cao cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ.

Thông thường, người trưởng thành có một lối sống lành mạnh thì sẽ rất tốt cho mức cholesterol của họ. Nồng độ cholesterol xây dựng theo thời gian. Một sự thay đổi đột ngột trong lối sống sẽ giúp ích và ổn định mức cholesterol ở ngưỡng an toàn.

Tất cả người lớn nên duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên. Phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh và người trưởng thành có mức cholesterol cao có thể đi khám để được chỉ định thuốc giảm mức cholesterol nhanh hơn so với việc chỉ thực hiện chế độ ăn và tập thể dục.

Kim Ngân